ბათუმი — ქალაქი და მუნიციპალიტეტი[5] საქართველოში, არის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ადმინისტრაციული ცენტრი. ბათუმი არის მოსახლეობის რაოდენობით მეორე ქალაქი საქართველოში, მსხვილი საერთაშორისო ნავსადგური შავი ზღვის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროზე, მნიშვნელოვანი სამრეწველო, კულტურული და ტურისტული ცენტრი საქართველოში. ბათუმი გაშენებულია ღრმა, კარგად დაცული ბუნებრივი ნავსაყუდელის ბათუმის ყურის ნაპირას, ზღვის დონიდან 3 მეტრზე, თბილისიდან 350 კმ-ში (რკინიგზით). 2014 წლის აღწერის მონაცემებით,
ბაღდათის მუნიციპალიტეტი ბუნების სილამაზითა და კულტურული ძეგლების სიმრავლით გამოირჩევა. განსაკუთრებული პოპულარობით სარგებლობს კლდეებსა და ხეებში მოქცეული ხანის ჩანჩქერი. ძალიან საინტერესო ადგილია ვულკანური წარმოშობის ქვასვეტები, რომლებსაც ადგილობრივები “ქვასაყდარას” უწოდებენ. რაიონის ტერიტორიაზე მდებარეობს აჯამეთის აღკვეთილი, სადაც იმერული მუხის რელიქტური ტყეები გვხვდება. ძალიან ლამაზ სანახაობას წარმოადგენს ვარციხის წყალსაცავიც. გარდა მშვენიერი ბუნებისა ბაღდათში მრავალი ისტორიულ-კულტურული ძეგლიც გვხვდება. რაიონში მდებარე
ბაღდათის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს დასავლეთ საქართველოში, იმერეთში მდინარე ხანისწყლის ხეობაში, მისი ფართობი 815 კვ. კმ. ხოლო ზღვის დონიდან მისი საშუალო მდებარეობა 200 მეტრია. მუნიციპალიტეტის ცენტრი ქალაქი ბაღდათი ქუთაისთან 25 კილომეტრითაა დაცილებული. მისი ჰავა ზღვის ნოტიო საშუალო სუბტროპიკულს წარმოასგენს, შედარებით ნაკლებ თოოვლიანი ზამთრითა და ზომიერად ცხელი ზაფხულით. მეურნეობის ძირითადი დარგი მევენახეობაა, განსაკუთრებით პოპულარულია თეთრი ჯიშები: ცოლიკაური, ციცქა,
ბაღდათის მუნიციპალიტეტი იმერეთის მხარეში, მდინარე ხანისწყლის აუზში მდებარეობს. მისი ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ბაღდათი. მუნიციპალიტეტს დასავლეთით ვანი ესაზღვრება, ჩრდილო-დასავლეთით – წყალტუბო, ჩრდილოეთითა და ჩრდილო – აღმოსავლეთით – თერჯოლა და ზესტაფონი, აღმოსავლეთით – ხარაგაული, სამხრეთით კი – ადიგენისა და ახალციხის მუნიციპალიტეტები. ბაღდათის ტერიტორია უმეტესად მთაგორიანია, მცირე ნაწილი უჭირავს ვაკე-დაბლობს. მუნიციპალიტეტის მთავარი ოროგრაფიული ერთეული მესხეთის ქედია, რომლის ჩრდილო
ბაღდათის მუნიციპალიტეტი იმერეთის მხარეში მდებარეობს. ისტორიულ წყაროებში იგი პირველად მე-18 საუკუნის დასაწყისში იხსენიება, თუმცა რაიონის ტერიტორიაზე ცივილიზაციის არსებობის კვალი ძვ. წ. IV საუკუნიდან იწყება. წყაროებზე დაყრდნობით ბაღდათში ისტორიულად ყველაზე ძველი ადგილი სოფელი დიმია. აქ საქართველოს პირველ გამაერთიანებელ მეფეს – ფარნავაზს სამეთვალყურეო საფორთიფიკაციო ნაგებობა აუგია და მისთვის დიმნა დაურქმევიათ. სახელწოდება ბაღდათის წარმოშობასთან დაკავშირებით რამდენიმე ვერსია არსებობს.
ახალციხის მუნიციპალიტეტი ბუნების სილამაზითა და კულტურულ ისტორიული ძეგლების სიმრავლით გამოირჩევა. ტყეები, მთები, კლდეები და ულამაზესი ხედები შესანიშნავ გარემოს ქმნის მოგზაურობისა და ბუნების მოყვარულთათვის. ახალციხეში რამდენიმე ბალნეოლოგიური საკურორტო ზონაა, სადაც სასიამოვნო და კომფორტულ დასვენებას შეძლებთ. ქალაქ ახალციხეში ხელოვნური ტბაა, სადაც მოწყობილია სასეირნო ბილიკები, ბარები, ასევე შესაძლებელია ნავით გასეირნებაც. ახალციხის მუნიციპალიტეტი განსაკუთრებით საინტერესო კულტურული ძეგლებით იქცევს ყურადღებას.
ახალციხის მუნიციპალიტეტი სამცხე-ჯავახეთის მხარეში მდებარეობს, ახალციხის ქვაბულში, უჭირავს მტკვრისა და ფოცხოვის ხეობები. მისი ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ახალციხე. მუნიციპალიტეტს ჩრდილოეთიდან ბორჯომი და ხარაგაული ესაზღვრება, აღმოსავლეთიდან – ასპინძა, დასავლეთიდან – ადიგენი, სამხრეთით კი – თურქეთის რესპუბლიკა. რაიონისთვის დამახასიათებელია რთული რელიეფი, აქ გვხვდება მოვაკებული ტერასები, ხეობები, მცირე ქვაბულები, გორაკ-ბორცვები და ვულკანური მთები, რომლებიც 950 მეტრიდან 2964 მეტრამდეა განლაგებული.
ახალციხის მუნიციპალიტეტი სამცხე-ჯავახეთის მხარეში მდებარეობს. ადამიანის ცხოვრების კვალი რაიონის ტერიტორიაზე უძველესი დროიდან იწყება, რასაც არქეოლოგიური გათხრებისას აღმოჩენილი ქვის ხანის იარაღები ადასტურებს. აქ ასევე აღმოჩენილია ძვ.წ. III ათასწლეულის ნამოსახლარები და სამარხები. ახალციხეს დიდი პოლიტიკური და კულტურული მნიშვნელობა ჰქონდა შუასაუკუნეებშიც, რაც მისმა სტრატეგიულმა მდებარეობამაც განაპირობა. მკვლევართა აზრით ახალციხეს ძველად ლომსია ერქვა. მუნიციპალიტეტის ცენტრი, ქალაქი ახალციხე (მაშინდელი ლომსია)
ახალციხის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული სამხრეთ საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრი — ქ. ახალციხე. ახალციხის მუნიციპალიტეტს ჩრდილოეთიდან ესაზღვრება ხარაგაულისა და ბორჯომის, აღმოსავლეთიდან – ასპინძის, ხოლო დასავლეთიდან – ადიგენის მუნიციპალიტეტი. სამხრეთის საზღვარი ემთხვევა საქართველო-თურქეთის სახელმწიფო საზღვარს. ისტორია მუნიციპალიტეტის ტერიტორია 1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიის ახალციხის მაზრაში შედიოდა, 1917–30 წლებში — აღმოსავლეთ საქართველოში ახალციხის მაზრის სახელწოდებით, 1930 წლიდან
— ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული აღმოსავლეთ საქართველოში, კახეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ახმეტა, რომელიც მდებარეობს მდინარე ალაზნის მარჯვენა მხარეს, მდინარე ილტოსა და მდინარე ორვილს შორის გაშლილ ვაკეზე, პანკისის ხეობის შესასვლელთან. ქალაქად გამოცხადდა 1966 წელს. ქალაქი ახმეტა ძირითადად სამი მთავარი უბნისგან შედგება – ესაა უტო, ჟალური და სათიანო.თითოეულ მათგანს თავისი საკუთარი იქტორია აქვს. წყარო: akhmeta.gov.ge ახმეტას გაუმარჯოს! ახმეტელებს
ამ ტერიტორიაზე ადამიანის ცხოვრების კვალი ჯერ კიდევ ქვის ხანიდან იწყებოდა, თუმცა ისტორიულ წყაროებში ახმეტა, როგორც მნიშვნელოვანი დასახლება, XVIII საუკუნის 40-იანი წლებიდან მოიხსენიება. ქალაქის ისტორიის შესახებ უფრო მეტს ახმეტის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმში გაიგებ. წყარო: georgia.travel ახმეტას გაუმარჯოს! ახმეტელებს სალამი!
ახმეტა − ქალაქი აღმოსავლეთ საქართველოში, ახმეტის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი, (ალავერდის ეპარქია). მდებარეობს მდ. ალაზნის მარჯვენა მხარეს, მდ. ილტოს ქვემო დინებასა და მდ. ორვილს შორის მდებარე ვაკეზე, პანკისის ხეობის შესასვლელთან. თქმულების მიხედვით, აქ დასახლება გაშენებულა წმ. მეფე თამარის დროს, რონელსაც მოსწონებია წყლითა და ნაყოფიერი ნიადაგით გამორჩეული ეს მხარე. XVIII ს. ახმეტა უკვე მნიშვნელოვანი დასახლებაა. ვახუშტი ბატონიშვილის